Opis i wskazania 

Inkowie nazywali komosę „matką wszystkich ziaren”. Quinoę uprawiano już ponad 5 tys. lat temu. Na świecie hoduje się setki rodzajów tej rośliny, jednak do najpopularniejszych należy komosa biała, czerwona i czarna. Komosa trójkolorowa to połączenie tych 3 najpowszechniej występujących typów rośliny.

W komosie naturalnie występują saponiny – związki chemiczne nadające jej charakterystycznej goryczki i chroniące roślinę przed szkodnikami.

Z botanicznego punktu widzenia komosy nie klasyfikuje się jako zboża. Określa się ją jako pseudo zboże. Oznacza to, że roślinę wykorzystuje się w podobny sposób co tradycyjne zboża i ziarna. Charakteryzuje się ona też podobnym profilem żywieniowym. Quinoa należy do produktów pełnoziarnistych (jej nasiona są nieoczyszczone) i naturalnie bezglutenowych. Zawiera błonnik, niezbędne witaminy i minerały. Dostarcza węglowodanów, które ulegają powolnemu trawieniu, dzięki czemu nie powoduje nagłych skoków poziomu cukru we krwi i przez dłuższy czas zapewnia uczucie sytości.

Główne funkcje

Komosa jako wyjątkowo wartościowe pożywienie zostało zaproponowane przez NASA jako idealny pokarm na loty w kosmos. Quinoa jako jedna z niewielu roślin zawiera kompletne białko, czyli białko złożone ze wszystkich 9 niezbędnych aminokwasów (organizm nie potrafi ich samodzielnie wytworzyć i musi dostarczać je z pożywieniem). Jest więc doskonałym uzupełnieniem diety wegańskiej oraz wegetariańskiej.

W komosie, w porównaniu z innymi zbożami, znajdują się duże ilości błonnika – nietrawionego przez organizm węglowodanu niezbędnego do utrzymania zdrowia jelit, regularnych wypróżnień i stabilizującego poziom cukru we krwi.

Quinoa należąca do tzw. super żywności zawiera też duże ilości antyoksydantów. Za właściwości przeciwutleniające komosy odpowiadają: kwas wanilinowy, kumarowy, kwercetyna oraz kamferol. Dwa ostatnie związki chronią przed chorobami przewlekłymi, w tym przed rakiem.

1 szklanka ugotowanej komosy (ok. 185 g) pokrywa m.in. 30% dziennego zapotrzebowania na magnez, 28% na fosfor, 19% na kwas foliowy oraz 15% na żelazo. Komosa dostarcza również witamin z grupy B (B1, B2, B6 i B3) i witaminy E.

Quinoa to również zdrowa dawka kwasów tłuszczowych. ¼ tych kwasów występuje w formie kwasu oleinowego, jednonienasyconego kwasu tłuszczowego o właściwościach ochronnych dla serca.

Jak używać

Komosa ryżowa o niższym indeksie glikemicznym niż inne zboża jest wartościowym składnikiem diety osób z cukrzycą. Jako naturalnie bezglutenowy produkt bogaty w białko stanowi również pełnowartościowy zamiennik ryżu, kaszy bulgur, jęczmiennej czy kuskusu.

Komosę ryżową gotuje się podobnie jak inne kasze. Czas przygotowania wynosi ok. 15 min. Ze względu na obecność saponin poleca się przepłukanie komosy pod bieżącą wodą. Dzięki temu wypłukuje się z ziaren goryczkę. Komosę charakteryzującą się lekko orzechowym smakiem można wykorzystywać jako zamiennik kasz, bazę do sałatek, substytut owsianki czy dodatek do wypieków.