
Self care - co to jest i jak skutecznie zadbać o siebie?
Kiedyś synonimem dbania o siebie był perfekcyjny makijaż, nieskazitelne ciało i mało praktyczna, ale modna garderoba. Dzisiaj self care oznacza pielęgnację duszy i ciała. Różnica polega na tym, że ciało nie musi wpisywać się w żadne kanony piękna, ale powinno być zdrowe – to fundamentalna zmiana w sposobie myślenia o dobrym życiu. Jak zadbać o siebie, aby nie wpaść w pułapkę wiecznego przejmowania się swoim zdrowiem? Na czym tak naprawdę polega self care? Podpowiadamy, jak okazać sobie troskę i odnaleźć w tym źródło codziennej przyjemności.
Czy istnieje coś takiego jak prawdziwe self care
Self care to wbrew pozorom nie tylko dbanie o ciało, ale przede wszystkim o zdrowie psychiczne. To umiejętność znalezienia czasu dla siebie i najbliższych – czasu na relaks, regenerację i rozrywkę. Nie chodzi więc tylko o pielęgnację ciała, ale przede wszystkim o to, by nie zatracić się w natłoku codziennych obowiązków. Aby tak się stało, zastosuj się do kilku prostych zasad:
- regularnie uprawiaj jakiś sport – najlepiej taki, który sprawia Ci przyjemność. Dzięki temu będziesz mieć dodatkowy powód do satysfakcji, przestrzeń na regulację emocji i czas na przemyślenia. Przede wszystkim jednak zadbasz o swoje ciało w najlepszy możliwy sposób;
- bądź wyrozumiałą osobą – dla innych też, ale przede wszystkim dla siebie. Ciągła ocena, z jaką musisz się mierzyć jako rodzic, ale także w pracy i wśród znajomych oraz przyjaciół generuje wiele stresu. Perfekcjonizm jest w pewnym sensie zaprzeczeniem self care, dlatego naucz się sobie odpuszczać;
- pamiętaj o relaksie – znajdź swój własny sposób na odpoczynek. Dla kogoś będzie to przygotowanie dobrego, domowego jedzenia, dla kogoś innego medytacja, a być może dla Ciebie będzie to intensywna aktywność fizyczna lub wieczorna pielęgnacja ciała.
Ty wiesz najlepiej, jak zadbać o siebie. Musisz tylko się nad tym zastanowić – w pierwszej chwili możesz mieć poczucie, że nie masz kompetencji, że nie znasz sekretów zdrowych nawyków. Nie istnieje jednak coś takiego jak jeden skuteczny sposób na self care. W pewnym sensie każdy z nas musi sobie odpowiedzieć na pytanie, co to jest.
Jak zadbać o siebie i nie wpaść w pułapkę przymusu? Zdrowy self care w pigułce!
Dbanie o siebie ma służyć Twojemu zdrowiu i samopoczuciu, ale nie możesz traktować tego jako przykrego obowiązku. Niektórzy uważają, że filozofia self care oznacza codzienne rytuały pielęgnacyjne, podczas gdy inni uznają za wartościową każdą aktywność fizyczną. Tak naprawdę troszczenie się o siebie jest czymś dużo więcej, ale z pewnością ocenianie wyborów innych osób nie sprzyja dbaniu o dobre życie.
Nie jesteśmy w stanie przedstawić uniwersalnej instrukcji działania, ale możemy Ci podpowiedzieć, jak nie ulec presji. Bo to właśnie presja często odpowiada za poszukiwania nawyków zdrowotnych, które pomogą „ogarnąć” nasze emocje. W związku z tym decydujesz się więcej ćwiczyć, świadomie odżywiać i głębiej przeżywać nowe doświadczenia. Narzucasz sobie samodyscyplinę, bo czujesz, że dbanie o siebie jest niezbędnym elementem Twojej codzienności. Odczuwasz wyrzuty sumienia i frustrację, kiedy na chwilę zapomnisz o nawykach zdrowego żywienia.
A przecież nie o to chodzi, prawda? Prawdziwe self care to przede wszystkim akceptacja siebie, a także świadomość, że nie wszystko musisz robić idealnie. Oto kilka wskazówek, jak zadbać o siebie i nie wpaść w pułapkę presji:
- Znajdź swój rytm. Naucz się rozpoznawać, kiedy czujesz się dobrze, a kiedy potrzebujesz odpoczynku. Postaraj się trzymać regularnych godzin snu i jedzenia oraz unikać stresu lub umiejętnie regulować nagromadzone, negatywne emocje (bo przecież stresu nie da się całkowicie wyeliminować). Pamiętaj, że Twoje ciało i umysł potrzebują czasu na regenerację.
- Oddaj się hobby, które sprawia Ci przyjemność i daje poczucie satysfakcji – to może być cokolwiek: od sportu, przez pasjonującą lekturę, aż po gotowanie.
- Rozmawiaj z najbliższymi o tym, jak się czujesz – wyrażenie swoich emocji to pierwszy krok do ich opanowania. Pozwól sobie na gorszy dzień, nie rób sobie wyrzutów, że jakość Twojego snu jest nieodpowiednia, bo masz akurat bardziej wymagający okres, nie odmawiaj sobie przyjemności, które uznaje się za niezdrowe (Chcesz zjeść chipsy? Zjedz – nawyki zdrowego żywienia naprawdę tego nie wykluczają).
- Nie traktuj praktyki self care jako formy egoizmu – Twoje potrzeby mają znaczenie, co więcej ich respektowanie przekłada się też na jakość Twoich relacji z innymi.
Od czego warto zacząć dbanie o siebie w duchu self care?
Od tego co najprostsze – pamiętaj, że nie chodzi o to, by kupić teraz mnóstwo nowych przedmiotów i poradników, które mają odmienić Twoje życie. Kluczem do sukcesu są codzienne zdrowe nawyki. Zacznij od jedzenia. Nie martw się, że musisz się głodzić – wręcz przeciwnie! Staraj się jeść regularnie i świadomie, a Twoje ciało będzie Ci wdzięczne. O tym, jak zdrowo się odżywiać, już pisaliśmy, ale rozmów o jakości jedzenia nigdy nie jest zbyt wiele.
Nie musisz radykalnie zmieniać diety, jeśli nie kupujesz wyłącznie wysokoprzetworzonych, gotowych posiłków i słodyczy. Dobrym rozwiązaniem będzie np. uzupełnienie diety o pełnowartościowe smoothie czy musli, produkty superfood oraz napój supershot zamiast kolejnej kawy.
Spokojnie, potrzebujesz czasu, by nauczyć się dbania o siebie
Oczywiście intuicja często nam podpowiada, jak dbać o siebie, ale jeśli przez ostatnie kilka lat niespecjalnie był na to czas i przestrzeń, musisz zrobić miejsce w swojej głowie, by zmienić nawyki. Przecież nawet wiedza o tym, jak się dobrze odżywiać lub czym jest self care, nie wystarczy, by ot tak, z dnia na dzień, stać się ekspertem czy ekspertką w zakresie zdrowego jedzenia.
Potrzebujesz czasu i... pewnej konsekwencji. Co prawda ostrzegaliśmy przed nadmierną presją i samodyscypliną, ale zmiany wymagają regularności. To właśnie dzięki temu nawyki zdrowotne stają się z czasem codziennością, a efekty widoczne. Jednorazowe przespanie 12 godzin nie sprawi, że jakość Twojego snu będzie lepsza. Do tego potrzebujesz regularnej praktyki – wysypiania się i regeneracyjnych drzemek, dzięki którym energia wróci szybciej niż po słodkim i niezdrowym energetyku. Podobnie jest z innymi elementami codziennego życia.
Najlepszym przykładem jest uroda. Zmiana kosmetyku nie sprawia, że następnego dnia Twoja cera jest zdrowsza, a skóra głowy bardziej nawilżona. Musisz regularnie stosować nowy produkt, by zobaczyć wymierne efekty. Obserwować reakcję swojego ciała i reagować, jeśli dany kosmetyk jednak nie spełnia Twoich oczekiwań. A przede wszystkim poznać potrzeby swojej skóry, żeby dobrać odpowiedni produkt – a do tego najczęściej jest niezbędny lekarz, który oceni stan skóry. W podobny sposób warto myśleć o nawykach zdrowotnych.
Nie ma nic złego w gorących kąpielach i masażach
Jak zadbać o sen i zdrowie (także to psychiczne), jak wzmocnić poczucie własnej wartości, jak wprowadzić zdrowe nawyki żywieniowe – to są oczywiście ważne pytania. Czy to oznacza jednak, że gorąca kąpiel z olejkami jest zbędnym rytuałem? Zdecydowanie nie. Nie daj się wpędzić w poczucie winy, że korzystasz z takich przyjemności jak SPA, peeling całego ciała czy zapachowa świeca w domu. Najlepiej jednak podejść do tematu praktyki dbania o siebie holistycznie – potraktuj relację ze sobą równie poważnie, co relacje z innymi osobami w Twoim życiu.
Podsumowanie
Lista zdrowych nawyków to tak naprawdę tylko narzędzie do tego, by o siebie zadbać. Potrzebujesz równowagi między aktywnością fizyczną a odpoczynkiem, pracą a snem, budowaniem relacji z bliskimi a troską o własne potrzeby. Może zabrzmi to nieco przewrotnie, ale zamiast czytać dziesiątki artykułów o tym, jak być szczęśliwym człowiekiem, poświęć czas, by zastanowić się nad tym, co uszczęśliwia Ciebie. Dzięki temu będzie Ci łatwiej podążać za swoimi potrzebami i stawiać granice tam, gdzie jest to niezbędne.